Blog

Bałkański kocioł

Dla młodszego pokolenia rozpad Jugosławii i wojna na Bałkanach należą do odległej przeszłości. Nieistniejące od niemal trzech dekad państwo uosabiało szalenie zróżnicowany kulturowo i etnicznie tygiel, który nawet dziś trudno przeniknąć. Dwa alfabety, trzy języki, cztery religie, pięć narodów i sześć republik. Chorwaci, Słoweńcy, Czarnogórcy, Macedończycy, Bośniacy, Serbowie, i Albańczycy. Prawdziwy bałkański kocioł, który 5 kwietnia 1992 roku, eksplodował.

Jedenaście lat po śmierci komunistycznego przywódcy, marszałka Josefa Broz Tity, w 1991 roku niepodległość ogłaszają trzy republiki Chorwacja, Słowenia i Macedonia. Rok później, w ich ślady poszła wielonarodowa Bośnia i Hercegowina. Stanowiący niemal połowę jej ludności Serbowie nie uznają tego faktu. Stolica republiki, decyzją prezydenta Serbii Slobodana Milosevicia, zostaje otoczona przez Korpus Romanija. Na okalających miasto wzgórzach znalazło się ponad 13 tysięcy żołnierzy, około 300 czołgów, przeszło 100 miotaczy min i kilkaset moździerzy. Tak rozpoczyna się najdłuższe oblężenie w nowożytnej historii Europy, dłuższe niż niesławnego Stalingradu i Leningradu podczas II wojny światowej.

Sarajewianie nie wierzyli, że miasto może zostać otoczone i odcięte na 1452 dni. Nie dopuszczali myśli, że codziennie będą bombardowani z powietrza i lądu, a snajperzy urządzą polowanie na każdego, kto odważy się wyjść na ulicę, pójść na targ lub stanąć w kolejce po wodę. Ci, którzy przeżyli, zwykli mawiać, że w wyniku oblężenia, stolica Bośni i Hercegowiny została cofnięta do epoki kamienia łupanego. Pozbawieni prądu i gazu, świeżej wody i żywności, lekarstw i środków higienicznych, mieszkańcy trwali pod nieustającym ostrzałem.

Zniknęły reguły i świętości ustępując zadawnionym kłótniom i pretensjom. Sąsiad, którego znałeś od lat, mógł dołączyć do serbskich nacjonalistów, i zostać snajperem. Z dnia na dzień zapanowało prawo silniejszego, liczniejszego i lepiej uzbrojonego. Świat rozpadł się na kawałki, a wraz z nim godność i człowieczeństwo. Do Europy wróciły obozy koncentracyjne, czystki etniczne, egzekucje i masowe groby. Dla świata, brutalność wojny w Bośni była szokiem.

Selco Begovic – Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania – Recenzja – To książka, która burzy dotychczasowy, „romantyczny” obraz survivalu.

Kim jest Selco Begovic?

O Autorze niniejszej książki wiemy niewiele. Przed wojną pracował jako ratownik medyczny – nie mógł przypuszczać, jak cenne okażą się te umiejętności. W Sarajewie przetrwał ponad rok broniąc razem z kilkunastoma krewnymi częściowo zniszczonego rodzinnego domu. Jak wielokrotnie podkreślał w wywiadach, przegapił dogodny moment do ewakuacji zbyt długo bagatelizując znaki ostrzegawcze. Nie był w tym odosobniony. W dniach poprzedzających pierwsze strzały wielu sarajewian charakteryzował rodzaj wypierania rzeczywistości. Ani koncentrujące się wokół miasta wojska czetników, ani powstające blokady dróg, czy nagły wyjazd serbskich znajomych, przyjaciół i pracowników nie wywołały reakcji. Otrzeźwienie przychodziło zbyt późno. Wkrótce mieszkańcy ostrzegali siebie napisami „Run or R.I.P”, „Pazi, snajper!” Na otwartej przestrzeni, wystarczyło zatrzymać się na sekundę by zginąć.

Selco Begovic nigdy nie interesował się survivalem. Nie słyszał też o preppersach. Sztuki przetrwania uczył się wyciągając wnioski z własnych porażek, i śmierci innych ludzi. Drastyczne? Tak wyglądał realny survival w obleganym mieście. Jak pisze, im więcej karabinowych luf w domu tym większe szanse obrony i przeżycia.

Niemal trzy dekady od zakończenia konfliktu, nadal uczy się nowych umiejętności. Posiada zapas żywności na kilka miesięcy, awaryjne schronienie, plecak ewakuacyjny, broń krótką, długą i amunicję. Jest przygotowany. Swoje miejsce w świecie odnalazł prowadząc firmę szkoleniową SHTF School. Survival Boot Camp. Każdego, kto chce słuchać uczy jak przeżyć w mieście opanowanym przez śmierć. Jego kursy należą do najcięższych, najbardziej wymagających i zbliżonych do realiów. Odbywają się w Sarajewie.

Selco Begovic – Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania – Recenzja – Selco przetrwał w odciętym Sarajewie ponad rok. W pojedynkę, prawdopodobnie nie miałby takich szans jak w grupie. Nie raz podkreśla, jak ważne jest zbudowanie więzi rodzinnych. 

Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania – Selco Begovic

Miesiąc temu na rynku wydawniczym ukazał się polski przekład książki Selco Begovica – „The Dark Secrets of SHTF Survival: The Brutal Truth About Violence, Death, & Mayhem You Must Know to Survive”, w której, z perspektywy cywila, opisuje rzeczywistość oblężonego miasta w czasie wojny domowej.

Najnowsza propozycja wydawnicza Pawła Frankowskiego nie jest typowym poradnikiem przetrwania. Próżno szukać tu list wyposażenia charakteryzujących podobne wydawnictwa. Niech Was nie zwiedzie polski tytuł. Ascetycznie wydana książka dryfuje w kierunku zbioru opowiadań i wspomnień spiętych klamrą studium ewolucji w świecie pozbawionym reguł. Fakt, iż nie trzyma klasycznej konwencji nie umniejsza wartości bowiem ma do przekazania szokujące prawdy. W moim odczuciu, rozdział po rozdziale, Selco Begovic przeprowadza demontaż iluzji bezpieczeństwa. Co ważne, jego intencją nie jest wywołanie strachu lecz zwrócenie uwagi na kruchość systemu, i wielowymiarowe konsekwencje upadku.

Selco Begovic – Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania – Recenzja – Słowa Selco potrafią zburzyć dotychczasowy spokój i pewność. Po lekturze będziesz musiał zweryfikować wiele teorii, min. na temat wykorzystania noża i broni palnej. 

W każdym rozdziale Autor miażdży obiegowe mity na temat sposobów i technik przetrwania. Nie poucza lecz przedstawia rzeczy takimi jakimi były w rzeczywistości. Jeżeli pisze, że wielu preppersów umrze nie mogąc dostosować się do galopującej sytuacji kryzysowej, to, wobec Jego argumentów, jestem skłonny uwierzyć. Jeżeli pisze, że przechodząc przez punkt kontrolny rozsądniej oddać kupioną specjalnie w tym celu tanią obrączkę, aniżeli złotą monetę, to dostrzegam w tym praktyczny sens. Prawdziwy survival w mieście jest brudny, śmierdzący, skrajnie ciężki, wyizolowany, wiecznie w biegu, wyczerpujący psychicznie, traumatyczny, nie mający nic wspólnego z telewizyjnymi wygłupami.

Jak wyżywić rodzinę w mieście ruin? Gdzie rozpalić ogień by pozostać niezauważonym? Jak skutecznie zbierać deszczówkę i nie dać się zabić? Jak stać się niewidzialnym dla gangów? Jak dokonywać wymiany barterowej i nie skończyć z kulką w głowie? Czy żywność jest cenniejsza niż broń palna? (…)

Skala problemów i ograniczeń w odciętym mieście, o których opowiada Selco, przytłacza. Systemowe udogodnienia jak ogrzewanie, informacja, telefon, opieka medyczna, higiena, woda w kranie i gwarantowane prawem bezpieczeństwo, odchodzą w niebyt. Zdobycie kilku litrów wody do oczyszczenia zajmuje pół dnia. Ścięcie drzewa na opał to kilkudniowa operacja. Własnymi rękoma musisz zdobyć, obronić, naprawić, wymienić i zbudować. Każdego dnia trwasz pogodzony z faktem, że w obronie życia rodziny i zapasów, pierwszy pociągniesz za spust aby zabić. Więc, dajmy już spokój z MacGyverem.

Selco Begovic – Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania – Recenzja – W swojej książce, Selco nigdy nie ucieka w pouczający ton, a jednak, opisując własne doświadczenia sprawia, że czujemy się jak zielony kursant na szkoleniu. 

Dla kogo jest ta książka?

Survival w mieście przeczytałem dwa razy. Nie dlatego, że to lektura łatwa i przyjemna bo do takich nie należy. Zależało mi na tym, by echa słów Selco trwalej wdrukowały się w pamięć. Ta książka naprawdę zmienia perspektywę. Udowadnia, że wszystko, czego oczekiwałeś lub zaplanowałeś na wypadek sytuacji kryzysowej, jest prawdopodobnie złe (!) Gdy zdarzy się katastrofa, pierwszą rzeczą, którą musisz zrobić, jest szybkie dostosowanie do „nowych zasad”. Jak pisze Selco, im szybciej otrząśniesz się z szoku i wejdziesz w tryb przetrwania, tym większe szanse na przeżycie.

Dla wielu osób książka może wydać się toporna w lekturze. Styl wypowiedzi każe przypuszczać, że język angielski nie jest najmocniejszą stroną Autora, ale to Jego słowa. Zwerbalizowane, realne emocje i kadry z przeszłości, do której nie wraca z największą przyjemnością. Tego w żaden sposób nie można przeredagować ani wygładzić, tak jak obrazu śmierci. Książka jest rodzajem terapii, stopniowego wychodzenia z wojny, dlatego należy docenić ten gest.

Książka Selco nie jest kolejną teorią lub radosną spekulacją typu „co możesz zrobić aby przetrwać” lecz autentyczną, surową relacją z życia w rozpadającej się, ograniczonej przestrzeni. Życie potrafi niemile zaskoczyć, dlatego warto posłuchać kogoś, kto przetrwał ekstremalną sytuację wewnątrz cyklonu. W tym kontekście, to książka bardzo ważna, i polecam ją każdemu bez względu na zainteresowania.

Selco Begovic – Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania – Recenzja – Wydana kilka lat temu, polska gra This War of Mine, była inspirowana oblężeniem Sarajewa.  

Kilka słów podsumowania

W trudnych czasach, przetrwanie będzie diametralnie inne od wszystkiego co mogliśmy obejrzeć w telewizji lub przeczytać w dziesiątkach poradników. Bez różnicy kim jesteśmy, jakie mamy doświadczenie, status społeczny, jakim sprzętem i zapasami dysponujemy. Doznamy szoku wywołanego końcem dotychczasowej rzeczywistości. Selco opisuje ciekawy proces przewartościowania ludzkiej świadomości poddanej skrajnym okolicznościom. W pierwszych dniach kryzysu, ludzie kradną wszystko, o czym na co dzień marzyli jak pralka, lodówka, telewizor, samochód, czy wieża stereo. Po kilku dniach, gdy brak zasilania czyni te sprzęty bezużytecznymi, zaczynają szukać broni i amunicji do obrony przed gangami. Na koniec, gdy nie ma już nic, każdy chce zdobyć tylko odrobinę wody i żywności. W życiu ważne jest to, jakie pytania potrafimy zadać sobie sami.  Czy będziesz zdolny zrobić wszystko (…) co trzeba, aby przeżyć?

Survival w mieście. Realne sekrety przetrwania, szokują chłodem i diabelnym realizmem, od którego poprawny świat stara się dziś uciekać. Subiektywnie, drażnią edytorskie wpadki, ale nie przesłaniają kalibru tej książki. Cieszę się, że znalazło się kilka osób, które poświęciły czas i energię by przygotować wspomnienia Selco Begovica dla naszego Czytelnika. Polecam!

Książkę Survival w mieście. Realne techniki przetrwania – Selco Begovic, kupisz tutaj – Vademecum Survivalowe

Zapraszam do polubienia i śledzenia nowości na koncie Facebook

Przemek – pomysłodawca i założyciel bloga, jedyny prowadzący, admin, dyrektor, webmaster, grafik, preppers

Wspieraj Multitactical.pl – Podaruj mi wirtualną kawkę

Multitactical.pl Wszelkie Prawa Zastrzeżone © 2020 Wszystkie zdjęcia i teksty są własnością Autora blogu. Kopiowanie, przetwarzanie i rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody Autora jest zabronione.