Blog

Nienawidzisz komarów?  Wyobraź sobie, że na świecie istnieje około 880 gatunków równie niebezpiecznego pasożyta, który łaknie twojej krwi. Coraz lżejsze zimy w Polsce powodują wydłużenie sezonu aktywności kleszczy, który rozpoczyna się w marcu i trwa z przerwami do listopada. Chcąc zminimalizować ryzyko infekcji wirusowych przenoszonych przez te pajęczaki wyposaż podręczną apteczkę w środki odkażające, repelenty i narzędzia do bezpiecznego usuwania. Podstawowe informacje dotyczące ich zwyczajów będą nieocenione.

Multitactical.pl Wszelkie Prawa Zastrzeżone © 2016

---

 

Nie tylko w lesie

Panuje błędne przekonanie, że na kleszcze natkniesz się wyłącznie spacerując po lesie. Te pajęczaki występują praktycznie wszędzie, i jeśli mają dostęp do żywiciela i zimy tak ostre jak ubiegłoroczna, okres aktywności może trwać niemal cały rok. Miejski park, trawnik przed szkołą i ogród przed domem. Często występują na paprociach, czarnym bzie i leszczynie. Szczyt aktywności przypada na miesiące maj-czerwiec, wrzesień-listopad. W ciągu dnia kleszcz jest najbardziej aktywny od rana do południa, i na wieczór od 16.00 do zmroku. Gdy temperatura spadnie poniżej 4°C zapada w letarg.

 

Czarna odzież nie ochroni

Kleszcz jest ślepy, więc bez różnicy czy założysz czarny podkoszulek czy najnowszą bluzę w Pencott Greenzone. Do wykrycia potencjalnego żywiciela wykorzystuje szereg innych zmysłów. Reaguje na wibracje, zmiany temperatury, ciepło i stężenie dwutlenku węgla. Dorosły osobnik może wspiąć się na wysokość 120-150cm, najczęściej oszczędza energię i czeka na ofiarę na liściu lub źdźble trawy.

 

Im szybciej tym lepiej

Wczesne wykrycie wędrującego po ubraniu kleszcza szukającego odpowiedniego miejsca do wkłucia to gwarancja uniknięcia potencjalnego zakażenia groźnym wirusem. Jeśli umknie twojej uwadze, nie poczujesz ugryzienia które jest całkowicie bezbolesne. Wykrycie wędrującego robala ze względu na często znikome rozmiary może być bardzo trudne. W stadium larwy ma raptem 0,5 mm średnicy i jasnobrązową barwę zbliżoną do odcienia skóry. Natomiast w stadium tzw. nimfy gigantyczne 1,5 mm średnicy. Staraj się ubierać w jasną odzież na której łatwiej odróżnisz paproch od kleszcza.

 

Dlaczego czas ma decydujące znaczenie?

Bakteria odpowiedzialna za boreliozę przenosi się z jelit pasożyta do ślinianek, i dalej do organizmu żywiciela w ciągu 24-72h, dlatego kleszcza należy jak najszybciej zlokalizować i usunąć. Zakażenie innymi wirusami, jak KZM następuje w momencie wkłucia się kleszcza. Przy czym Borelioza i KZM to najgroźniejsze odkleszczowe choroby spotykane w Polsce.

 

Oznaki zakażenia Boreliozą i KZM

Rozpoznawalną oznaką zakażenia bakterią Boreliozy jest tzw. rumień wędrujący. Najczęściej ma postać rozszerzającego się zaokrąglonego zaczerwienienia, niestety nie jest regułą i występuje u mniej niż połowy zakażonych. Brak widocznych oznak bywa złudnym symptomem. W przypadku wystąpienia objawów od razu udaj się do przychodni lub szpitala zakaźnego aby rozpocząć leczenie antybiotykowe. Każdy wykryty i usunięty kleszcz jest rozsądnym powodem do porady lekarskiej.

Kleszczowe zapalenie mózgu to po Boreliozie druga występująca w Polsce poważna choroba odkleszczowa. Jej objawy często przypominają zwykłą grypę. Bóle mięśni, gorączka, kaszel, bóle głowy i stawów. Jeśli pojawiają się od 7 do 14 dni po wykrytym ukąszeniu kleszcza mogą oznaczać KZM.

 

Szczepionki

Na Boreliozę nie istnieje szczepionka. Z chorobą można skutecznie walczyć we wczesnym stadium. Jeżeli przegapisz symptomy lub zignorujesz ugryzienie kleszcza, komplikacje zdrowotne wpłyną na resztę twojego życia.

Przeciwko Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu, ostrej wirusowej chorobie zakaźnej możesz się zaszczepić co skutecznie uchroni przed powikłaniami u dzieci i dorosłych. Nie refundowaną szczepionkę podaje się w trzech dawkach. Drugą 14 dni po pierwszej, a trzecią po 12 miesiącach. Przyjęcie drugiej dawki chroni przed KZM.

 

Jak nie usuwać kleszcza?

Nigdy nie ściskaj kleszcza palcami, nie wykręcaj, nie zgniataj ani nie wyciskaj, może to spowodować wyrwanie samego odwłoka. Pozostawione główka i tułów kleszcza mogą być przyczyną komplikacji zdrowotnych. Podobnie z inną metodą przekazywaną z dziada pradziada, tj. smarowania tłuszczem, masłem, środkiem odkażającym, benzyną lub spirytusem. Doprowadzisz gadzinę do wymiotów i ślinotoku. W rezultacie do organizmu przedostanie się większa ilość potencjalnych zarazków.

 

Prawidłowe usuwanie kleszcza

Jeśli nie czujesz się na siłach aby zrobić to samodzielnie udaj się do lekarza. W przeciwnym razie użyj przeznaczonych do tego szczypiec, ssawek, kart lub specjalnych pęset. Większość z wymienionych kupisz w aptece lub sklepie turystycznym. Warto mieć na wyposażeniu podręcznej lub samochodowej apteczki. Care Plus nabyłem w sklepie internetowym wagabunda.eu

Kleszcza usuwamy jednym zdecydowanym ruchem. Jeśli korzystasz ze specjalnej pęsety lub kleszczołapek nie zaciskaj zbyt mocno, możesz doprowadzić do uwolnienia zawartości do organizmu. Kleszcze najczęściej wkręcają się w ciało zgodnie z ruchem wskazówek zegara, dlatego wykręcamy je z wyczuciem w lewo. Jeśli w ciele pozostanie fragment pasożyta usuń je.

Po wyjęciu kleszcza miejsce wkłucia dezynfekujemy wodą utlenioną bądź spirytusem salicylowym. Dezynfekujemy również narzędzia. Pamiętaj o dokładnym umyciu rąk i umieszczeniu pajęczaka na białej kartce papieru dla sprawdzenia czy został usunięty w całości.

Update: 27.05.2016
Możesz spotkać się z opinią, że wykręcanie kleszcza nawet przy zastosowaniu odpowiedniego narzędzia, jak np. kleszczołapka, jest metodą nieprawidłową. Aktualnie rozpowszechnianą metodą jest usuwanie kleszcza (używamy dedykowanych narzędzi) przez zdecydowany ruch ku górze, bez wykręcania.

 

Profilaktyka

Stosuj repelent przed każdą wyprawą do lasu, bez potrzeby nie zbaczaj z utartych ścieżek w wysokie zarośla i trawy. Zakładaj koszule z długim rękawem, czapki z daszkiem, wysokie półbuty i spodnie z długimi nogawkami. Ma to na celu utrudnienie dostania się kleszcza do skóry. Po powrocie ze spaceru sprawdź dokładnie ubranie, i miejsca szczególnie narażone, jak: okolice uszu, pępka, linia włosów na głowie, zgięcia pod kolanami i ramionami, pachwiny.

Jeżeli twoje dziecko bawiło się z psem, biegało po łące, postępuj równie rygorystycznie.

 

W razie wątpliwości

Możesz dostarczyć usuniętego kleszcza do najbliższego laboratorium dla przeprowadzenia badania mogącego wykryć potencjalne zagrożenie Boreliozą. Bywa że usługa jest bezpłatna. Na rynku dostępne są zestawy z testem na boreliozę pozwalające na samodzielne przeprowadzenie badania w warunkach domowych lub terenowych. Ceny wahają się od 37 pln do 60 pln brutto. Dzięki temu jest możliwe niemal natychmiastowe rozpoznanie zagrożenia i szybkie rozpoczęcie leczenia antybiotykowego.

Choroby odkleszczowe

KZM – Kleszczowe Zapalenie Mózgu, Anaplazmoza, Babeszjoza, Mykoplazmoza, Mykoplazmoza, Bartonelloza, Ehrilchioza.

Na koniec

Boisz się wejść do lasu? Załóż OP-1  :-))

---

Multitactical.pl Wszelkie Prawa Zastrzeżone © 2016

Multitactical.pl Wszelkie Prawa Zastrzeżone © 2016

Wszystkie zdjęcia i teksty są własnością Autora blogu.
Kopiowanie, przetwarzanie i rozpowszechnianie bez wiedzy i zgody Autora jest zabronione.